DEVAM: 64- Kadir
Gecesi ve Fazileti
20. Ubey b. Ka'b
(r.a.)
- - (-)
10875 (1)- Zir b.
Hubeyş, Ubey b. Ka'b'dan bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
ashabı, kendi aramızda Kadir gecesinin hangi günde olduğunu konuşurken Ubey
şöyle dedi: "Kendisinden başka ilah olmayana yemin olsun ki hangi gece
olduğunu ben biliyorum. Zira hangi gece olduğunu bize Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) söylemişti. Bu gece Ramazan ayının yirmiyedinci gecesidir.
Alameti de Kadir gecesinin sabahında güneşin parlak olmayan bir ışıkla (şuasız)
doğmasıdır." Seleme b. Kuheyl der ki: "Zir'in bize bildirdiğine göre
kendisi, üç yıl boyunca Ramazan ayının ilk gününden son gününe kadar güneşi
gözlemiş, yirmiyedinci gecenin sabahında parlak olmayan bir ışıkla (şuasız)
doğduğunu görmüştür."
[Hasen]
Diğer tahric: Nesai,
es-Sünenu'l-kübra'da (3408-9) ve İbn Huzeyme (2191) rivayet ettiler.
10876 (2)-"Zir (b.
Hubeyş) der ki: Ubey'ye: "Ey Ebu'l-Münzir! Kardeşin İbn Mes'ud, bir yılın
tüm gecelerini tamamıyla ihya eden kişinin ancak Kadir gecesine
rastlayabileceğini söylüyor" dediğimde: "Allah ona merhamet etsin!
Oysa bu gecenin Ramazan ayında ve yirmiyedinci gecede olduğunu o da
biliyor" dedi ve Ramazan ayının yirmiyedinci gecesi olduğuna dair yemin
etti. Ona: "Bunu nereden biliyorsunuz?" diye sorduğumda, Ubey:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bize bildirdiği alamete
dayanarak biliyoruz. Zira Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bize
bildirdiğine göre o gün güneş doğduğunda ışığı parlak değil sönük olur"
dedi.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(1735-7), Ebu Davud (1378) ve Tirmizi (793, 3351) rivayet ettiler.
10877 (3)- Zir (b.
Hubeyş) der ki: Ubey'ye: "Kadir gecesi hakkında bana bilgi ver! Zira İbn
Ümmü Abd, bir yılın tüm gecelerini tamamıyla ihya eden kişinin ancak Kadir
gecesine rastlayabileceğini söylüyor" dediğimde: "Allah ona merhamet
etsin! Oysa bu gecenin Ramazan ayında ve yirmiyedinci gecede olduğunu o da
biliyor. Ancak insanların buna bel bağlayıp güvenmemeleri için böyle diyor.
Kitab'ı Muhammed (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e indirene yemin olsun ki bu
gece, Ramazan ayındadır ve yirmiyedinci gecededir" dedi. Ona: "Ey
Ebu'l-Münzir! Bunu nereden biliyorsun?" diye sorduğumda, Ubey:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bize bildirdiği alamete
dayanarak biliyorum. Biz de gözleyip saydık. Vallahi istisnasız bu şekilde
olduğunu gördük" dedi. Ona: "Bu alamet nedir?" diye sorduğumda:
"Bu gecenin sabahında güneş tas gibi ve parlak olmayan bir ışıkla
doğar" dedi.
[Sahih]
10878 (4)- Zir b. Hubeyş
der ki: Ubey bana şöyle dedi: "Vallahi ben bu gecenin (Kadir gecesinin)
hangi gecede olduğunu biliyorum. Benim bildiğim bu gecenin, Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in bize gecesini ibadetle geçirmemizi emrettiği Ramazan
ayının yirmiyedinci gecesi olduğudur."
[Sahih]
Muhammed b. Cafer der
ki: Şu'be "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bize gecesini
ibadetle geçirmemizi emrettiği gece" ifadesinde tereddüt etmiştir. Bir
arkadaşım da bu rivayeti ondan naklen bana bu şekilde aktardı."
10879 (5)- Zir b. Hubeyş
der ki: Ubey bana: "Kadir gecesi Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in bize bildirdiği alamete dayanarak Ramazan ayının yirmiyedinci
gecesidir. Biz de gözleyip saydık ve istisnasız bu şekildeki alametin bu geceyi
gösterdiğini gördük" dedi.
[Sahih]
10880 (6)-Z Ubey b. Ka'b
der ki: "Kadir gecesi, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bize
bildirdiği alamete göre Ramazan ayının yirmiyedinci gecesidir. Zira Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in söylediğine göre bu gecenin sabahında güneş
beyaz ve sönük bir şekilde doğar."
[Hasen]
Diğer tahric: İbn Ebi
Şeybe (3/76) rivayet etti.
10881 (7)-Z Abdullah
aynı kanalla bir öncekinin aynısını "Şuasız bir şekilde doğar"
eklemesiyle bildiriyor.
[Hasen]
10882 (8)-Z Zir (b.
Hubeyş) der ki: Ubey b. Ka'b'a: "Ey Ebu'l-Münzir! Kadir gecesi hakkında bana
bilgi ver! Zira İbn Mes'ud'a bu gece sorulunca bir yılın tüm gecelerini
tamamıyla ihya eden kişinin ancak Kadir gecesine rastlayabileceğini
söylüyor" dediğimde: "Allah, Ebu Abdirrahman'a merhamet etsin! Oysa
bu gecenin Ramazan ayında olduğunu o da biliyor. Ancak insanların buna güvenip
kalmamaları için böyle diyordur. Bu gece istisnasız bir şekilde yirmiyedinci
gecededir" dedi. Ona: "Ey Ebu'l-Münzir! Bunu nereden
biliyorsun?" diye sorduğumda, Ubey şöyle dedi: "Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in bize bildirdiği alamete dayanarak biliyorum. Zira: ''Kadir
gecesinin sahabında güneş parlak olmayan bir ışıkla doğar ve yükselene kadar
tas gibi görünür'' buyurmuştu."
[-Sahih-]
Diğer tahric: Ebu Davud
(1378), İbn Huzeyme (1475) ve Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de (9581) rivayet
ettiler.
Ahmed der ki: "Bu
metin, ravi Mukaddemi'nin lafzıyladır."
10883 (9)- Zir (b.
Hubeyş) der ki: Ubey b. Ka'b'a şöyle dedim: "Ey Ebu'l-Münzir! Kadir gecesi
hakkında bana bilgi ver." Sonrasında ravi bir öncekinin aynısını
aktardıktan sonra şöyle devam eder: Ona: "Ey Ebu'l-Münzir! Bunu nereden
biliyorsun?" diye sorduğumda, Ubey: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in bize bildirdiği alamete dayanarak biliyorum" dedi.
[-Sahih-]
10884 (lO)-Z Yezid b.
Ebi Süleyman der ki: Zir b, Hubeyş'in şöyle dediğini işittim: "İçinizdeki
anlayışsızlar olmasaydı elimi kulağıma koyar ve: ''Bilin ki Kadir gecesi
Ramazan ayındadır! Bu ayın son yedi günü içindedir. Bu geceden önce üç, sonra
da (ayın bitimine kadar) üç gün vardır (bu gece ortadadır)! Bunu bana yalan
söylemeyen biri yine asla yalan söylemeyecek olan birinden naklen
söylemiştir!'' diye herkese ilan ederdim."
[Zayıf]
Abdullah der ki: Ravi
Ebu Yusuf'a: "Zir'in kasdettiği kişiler Ubey b. Ka'b ile Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) mı 7" diye sorduğumda: "Hadis benim
yanımda bu şekildedir" dedi.
Diğer tahric: Nesai,
es-Sünenu'l-kübra'da (11690), İbnu'l-Carud (406) ve İbn Huzeyme (2187) rivayet
ettiler.
10885 (11)-Z Zir b.
Hubeyş bildiriyor: Abdullah (b. Mes'ud) Kadir gecesi hakkında bir yılın tüm
gecelerini tamamıyla ihya eden kişinin ancak Kadir gecesine rastlayabileceğini
söylüyordu. Yola çıkıp Osman b. Affan'ın yanına (Medine'ye) geldim. Muhacir ve
Ensar'dan Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ashabıyla görüşmek
istiyordum. Bu gelişÜnde Ubey b. Ka'b ve Abdurrahman b. A vf ile birlikte
oldum. Bu ikisi güneş battıktan sonra akşam namazından önce kalkıp iki rekat
nafile namaz kılarlardı. Ubey b. Ka'b sert birisiydi. Ona: "Allah
rahmetini senden esirgemesin! Bize biraz yumuşak davran, zira senden çekiniyor
ve bulaşmak istemiyorum" dediğimde, bana: "Kur'an'da bulunan her bir
ayet hakkında soru sormak istiyorsun değil mi?" dedi. Sonrasında bana çok
yakın ve samimi bir dost oldu.
Ona: "Ey Ebu'l-Münzir!
Kadir gecesi hakkında bana bilgi ver! Zira İbn Mes'ud, bir yılın tüm gecelerini
tamamıyla ihya eden kişinin ancak Kadir gecesine rastlayabileceğini
söylüyor" dediğimde: "VAllah'abdullah da bu gecenin Ramazan ayında
olduğunu biliyor. Ancak insanların buna güvenip kalmamaları için böyle diyor.
Kitab'ı Muhammed (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e indirene yemin olsun ki bu
gece, Ramazan ayındadır ve yirmiyedinci gecededir" dedi. Ona: "Ey
Ebu'l-Münzir! Bunu nereden biliyorsun?" diye sorduğumda, Ubey: "Muhammed
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bize bildirdiği alamete dayanarak biliyorum.
Biz de gözleyip saydık. Vallahi istisnasız bu şekilde olduğunu gördük"
dedi. Ona: "Bu alamet nedir?" diye sorduğumda: "Bu gecenin
sahabında güneş parlak olmayan bir ışıkla doğar ve yükselene kadar ışığı bu
şekilde kalır" dedi.
[Hasen]
Ravi Hammad b. Şuayb der
ki: "Bunu Zir' den rivayet eden Asım bundan dolayı yirmiyedinci gecenin
sabahında yemek yemeden sabah namazını kıldıktan sonra evinin damına çıkar ve
güneşin parlak olmayan bir ışıkla doğuşunu, yükselene kadar da ışığının bu
şekilde kalmasını gözlerdi."
Diğer tahric: Ebu Nuaym,
Hilye'de (4/182-3) rivayet etti.
10886 (12)-Z Zir (b.
Hubeyş) der ki: Medine'ye gelip Mescid'e girdiğimde Ubey b. Ka'b ile karşılaştım.
(Ubey sert birisiydi.) Ona: "Ey Ebu'l-Münzir! Bize biraz yumuşak davran''
dedim ve Kadir gecesini sordum. Ubey: "Ramazan ayının yirmiyedinci
gecesidir" dedi. Ona: "Ey Ebu'l-Münzir! Bunu nereden
biliyorsun?" diye sorduğumda, Ubey şöyle dedi: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bize bildirdiği alamete dayanarak biliyorum.
Biz de gözleyip saydık. Alameti de bu gecenin sabahında güneşin parlak olmayan
bir ışıkla doğması ve yükselene kadar ışığının bu şekilde kalmasıdır."
[Sahih]
Diğer tahric: Tirmizi
(793) rivayet etti
10887 (13)-Z Zir b.
Hubeyş'in bildirdiğine göre Ubey: "Kadir gecesi Ramazan ayının
yirmiyedinci gecesidir" demiştir.
[Sahih]
10888 (14)-Z Ubey b.
Ka'b der ki: "Kadir gecesi Ramazan ayının bitimine üç gün kala, yirmiyedinci
gecededir." Ravi der ki: "Ubey bunu rivayet ederken Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e dayandırmamıştır."
[Hasen]
21. Hz. Ali (r.a.)
- - (-)
10889 (1)-Z Hz. Ali'nin bildirdiğine
göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Kadir
gecesini Ramazan ayının son on günü içinde arayın. Bir şeyden dolayı başmı
kaçırırsanız son yedi gününü kaçırmayın. ''
[Sahih]
10890 (2)-Z Hz. Ali'nin
bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Dışarı çıkıp
Aylabaktığımda tabak gibi yuvarlak olduğunu gördüm. Demek ki bu gece, Kadir
gecesidir'' buyurmuştur.
[Hasen]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid'de (3/174) zikretmiş ve şöyle demiştir: "İsnadında Hudeye
b. Muaviye vardır. Ahmed ve başkalarınca güvenilir bulunsa da hakkında
tenkitler yapılmıştır."